Vào ngày mồng một tết hàng năm, cả nhà tôi thường đến chúc tết ông bà nội và chú tôi. Chú là con út trong nhà, em trai bố tôi và có hai đứa sinh đôi kém tôi hai tuổi. Năm nào cũng vậy, sau khi chào hỏi các bác và nhận tiền mừng tuổi thì hai thằng liền kéo tuột tôi vào phòng bọn nó để chơi game. Và tôi luôn luôn phải lội qua một đống những quần áo bẩn vứt bừa bãi dưới sàn, những vỏ lon coca, những gói bánh kẹo bim bim đã ăn hết để đến được với dàn máy tính hàng trăm triệu (mà bàn phím và chuột thường trong tình trạng cáu bẩn) hoặc chiếc Xbox của bọn nó. Một kịch bản thường thấy: sau một tiếng hoặc hơn cô tôi sẽ vào gọi tôi để ra về, và quay sang hai thằng con: “Hai thằng ra chào bác! Xong vào gấp quần áo/vắt cái màn lên, bánh kẹo ăn xong thì vứt hết đi! Tổ sư bố chúng mày nhìn cái phòng có khác gì cái chuồng lợn không?”. Nếu mẹ tôi đứng đủ gần mẹ sẽ nói: “Thôi phòng con trai thế là bình thường rồi, hai thằng nhà chị thế này đã ăn thua gì” xong cười cười.
Đi thăm những khu kí túc xá và phòng trọ cho sinh viên, tôi nhận thấy phòng cho nữ thường ít nhiều sạch sẽ, ngăn nắp hơn, còn phòng của nam, đa số đều rất bẩn thỉu và gớm ghiếc. Quần áo bẩn chất đống trong nhà vệ sinh, trên giường và thậm chí vứt bừa bãi dưới sàn và gầm giường. Chăn màn không bao giờ gấp, vỏ gối dù cáu bẩn cũng hầu hết chẳng mấy người chịu thay. Không khí trong phòng luôn ám đủ thứ mùi, từ mùi mồ hôi chân, mùi giày dép cho đến mùi của những bát mì tôm ăn dở để chình ình trên bàn học mà các bạn chẳng buồn đem đi rửa. Tôi không nói tất cả các bạn nam đều ở bẩn và tất cả các bạn nữ đều sạch sẽ, nhưng nhìn chung thì con gái thường sạch và gọn gàng hơn con trai.
Nếu tìm những bài viết, tranh ảnh hay video clip trên mạng về những khác biệt giữa đàn ông và phụ nữ, bạn cũng sẽ bắt gặp hình ảnh đàn ông được khắc họa như những gã vô tâm, phòng riêng và bàn làm việc luôn ngập trong rác, những người chẳng bao giờ để tâm đến việc vệ sinh cá nhân hay dọn dẹp nhà cửa. Không chỉ xung quanh tôi, mà ở bất kì đâu có lẽ quan niệm về việc vệ sinh dọn dẹp của đàn ông cũng đều như vậy.
Tại sao đàn ông lại ở bẩn như vậy? Tôi là một ngoại lệ, tôi tự tin mình có thể ở chung với cả những người khó tính nhất, nhưng hầu hết những thằng bạn tôi kể cả khi ra đường có bảnh bao chải chuốt thì phòng riêng thì vẫn bẩn một cách đáng ngạc nhiên. Phải chăng do bộ gen của đàn ông quy định như vậy? Trên nhiễm sắc thể Y có tồn tại 1 gen quy định việc ở bẩn? Hay do nguyên nhân nào khác?
Cá nhân tôi cho rằng đặc tính này mang tính xã hội nhiều hơn tự nhiên. Chính niềm tin đàn ông ở bẩn đã khiến đàn ông trở nên bẩn thật. Nói cách khác, niềm tin này là một dạng của lời tiên tri tự ứng nghiệm. Hãy tưởng tượng Lãm (5 tuổi, giới tính nam) khi bắt đầu biết nhận thức đã được tiếp xúc với niềm tin “phải lôi thôi bụi bặm một tí mới đúng chất đàn ông” đi. Có thể thông qua bố, ông anh trai, lão hàng xóm hay truyện sách tivi, nhưng đó là một lí do hoàn hảo cho 1 đứa trẻ 5 tuổi để không dọn giường mỗi khi ngủ dậy, không thu dọn đồ chơi sau khi chơi và thi thoảng quên không đổ rác trong phòng. Nếu không nhận được sự giáo dục nghiêm khắc thì đứa trẻ ấy lớn lên dễ trở thành một gã đàn ông nhếch nhác đúng theo khuôn mẫu của xã hội, và không hề muốn thay đổi (cố gắng vệ sinh làm quái gì khi bừa bãi lôi thôi là đặc tính tự nhiên của mình cơ chứ?). Suy cho cùng, bản tính của con người là lười biếng, và nhiễm thói quen xấu dễ hơn rất nhiều so với tạo thói quen tốt. Khi xã hội ngày càng nhiều những trường hợp như của Lãm thì niềm tin đàn ông ở bẩn ngày càng được củng cố.
Vậy niềm tin ấy từ đâu mà có? Không thể có một ngày nào đó cả xã hội thức dậy và tự nhủ: “Ồ từ hôm nay mình sẽ bắt đầu tin rằng đàn ông ở bẩn”. Có lẽ niềm tin này đã dần xuất hiện từ hàng nghìn năm trước, khi tổ tiên chúng ta vừa đi qua thời kì săn bắt – hái lượm. Cách mạng nông nghiệp đang diễn ra, các quốc gia đang hình thành, người ta rất cần sức mạnh thể chất của đàn ông để trồng lúa, chăn dê, xây nhà, để bảo vệ lãnh thổ và giết những con thú hoang xâm nhập. Một cách tự nhiên, sự phân công lao động đã diễn ra: đàn ông được chuyên môn hóa cho các công việc kiếm ăn và bảo vệ – đòi hỏi nhiều sức mạnh, còn phụ nữ nhận trách nhiệm sinh con, nuôi con và các công việc nội trợ. Đàn ông chỉ cần quan tâm đến “công việc”, còn lại những việc như dọn dẹp nhà cửa, giặt giũ quần áo đã có những bà vợ của anh ta lo. Trải qua nhiều thế kỉ chiến thuật này được áp dụng, một hình mẫu đàn ông lý tưởng đã ra đời: đó là một người mạnh mẽ, khỏe khoắn, gánh vác kinh tế cho gia đình. Những việc dọn dẹp vệ sinh hay nội trợ nói chung trở thành “việc của đàn bà”. Hình ảnh nam giới tự nhiên trở thành những người không tự chăm sóc cho bản thân (vì đã có người khác lo), chỉ biết đến công việc. Cho đến tận ngày nay, hình ảnh “đàn ông” và “ở bẩn” vẫn luôn gắn liền với nhau. Nhiều người mặc định rằng đàn ông đa số đều lôi thôi do bản tính, nhiều người khác lại cho rằng phải bừa bộn mới đúng chất đàn ông. Những người sạch sẽ gọn gàng như tôi đã nhiều lần bị nói là lập dị, kĩ tính như đàn bà.
Quan niệm “đàn ông ở bẩn” có hại vì 3 lí do. Thứ nhất, nó sai về mặt logic. Không một nghiên cứu nào có thể chỉ ra đàn ông ở bẩn là do bản chất, trên thực tế đàn ông ở bẩn là do các yếu tố xã hội. Như tôi đã phân tích ở trên, nguyên nhân đến từ sự phân công lao động từ xa xưa, một yếu tố đã trở nên quá lỗi thời trong xã hội hiện đại. Vì vậy, quan điểm này cần được loại bỏ. Thứ hai, nó có tác động xấu đến xã hội. Nhiều chàng trai cho rằng vì mình là đàn ông nên ở bẩn là chuyện đương nhiên không có gì phải bàn cãi, không cần thiết phải thay đổi, thậm chí họ còn thấy điều đó rất hài hước. Và đó là nguyên nhân vì sao phòng của đa số bọn con trai lại tởm như vậy. Thứ ba, nếu đàn ông không chịu dọn thì ai sẽ là người dọn? Những người phụ nữ sống cùng họ hoặc những thằng sạch sẽ như tôi. Phân công lao động như thế là không hợp lí và chả công bằng tí nào, phải không?
Vì vậy, các chàng trai à, nếu bạn là một người sạch sẽ ngăn nắp, xin chúc mừng bạn. Còn nếu bạn không được sạch sẽ cho lắm (thật ra là bẩn – tôi nghĩ bạn biết rõ hơn ai hết) thì làm ơn hãy thay đổi đi, không có gì là hài hước hay bản tính đàn ông ở đây đâu. Cả các chị em phụ nữ nữa, đừng bao giờ nghĩ đàn ông ở bẩn là do bản chất. Họ đơn giản là lười biếng và bao biện thôi.
#VOGEReaders #GocDocGiaVOGE
